Enno Lodewijk van Oost-Friesland (Aurich, 29 oktober 1632 – Aurich, 4 april 1660) is van 1648 tot 1654 graaf en van 1654 tot aan zijn dood vorst van Oost-Friesland. Hij behoort tot het huis Cirksena. Enno Lodewijk is de oudste zoon van graaf Ulrich II van Oost-Friesland uit diens huwelijk met Juliana (1606-1659), dochter van landgraaf Lodewijk V van Hessen-Darmstadt (1577-1626), gehuwd met Magdalena (1582-1616), dochter van keurvorst Johan Georg van Brandenburg.
Na de dood van zijn vader in 1648 wordt hij graaf van Oost-Friesland, wegens zijn minderjarigheid de eerste jaren onder het regentschap van zijn moeder. Hij groeit op in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Frankrijk en het Oude Eedgenootschap en geniet een redelijk dure opleiding. In 1649 wordt hij door keizer Ferdinand III benoemd tot erelid van de Rijkshofraad. Hiermee erkent de keizer Enno Lodewijk vroegtijdig als volwassene, waardoor hij dus zelfstandig mag regeren. Hierdoor kan hij in 1651 zijn moeder Juliana en haar adviseurs opzijschuiven en zelf de regering overnemen. Ook laat hij haar minnaar Johann von Marenholtz, lid van de Geheimraad, ter dood veroordelen en onthoofden. Enno Lodewijk probeert zijn rampzalige administratieve en financieel-economische beleid te compenseren door de rijksvorstenstand te ambiëren.
In 1654 slaagt hij in zijn ambitie met de hulp van geleerde Hermann Coring en door 15.000 gulden als omkoopgeld te gebruiken. Hij mag de rijksvorstenstand echter enkel in eigen naam voeren en krijgt ook geen zetel in de Rijksdag. Uiteindelijk krijgt zijn broer George Christiaan in 1662 de erfelijke vorstentitel. Hij overlijdt in april 1660 aan de gevolgen van een jachtongeval, op amper 27-jarige leeftijd. Omdat Enno Lodewijk enkel dochters heeft, wordt hij opgevolgd door zijn broer George Christiaan.
Enno is aanvankelijk verloofd met Henriëtte Catharina van Nassau (1637-1708), dochter van stadhouder Frederik Hendrik van Oranje, maar in 1654 wordt de verloving op haar vraag verbroken. Op 7 november 1656 huwt hij uiteindelijk met Justina Sophia van Barby (1636-1677), dochter van graaf Albrecht Frederik van Barby.
Zijn moeder Juliana van Hessen-Darmstadt Juliana van Hessen-Darmstadt (Darmstadt, 14 april 1606 – Westerhof, 15 januari 1659) is van 1631 tot 1648 gravin en van 1648 tot 1651 regentes van Oost-Friesland. Ze behoort tot het huis Hessen-Darmstadt. Juliana is een dochter van landgraaf Lodewijk V van Hessen-Darmstadt uit diens huwelijk met Magdalena, dochter van keurvorst Johan George van Brandenburg.
Op 5 maart 1631 huwt ze met graaf Edzard II van Oost-Friesland (1605-1648). Edzard laat nog tijdens de Dertigjarige Oorlog voor Juliana het lustslot van Sanderhorst bouwen, hoewel Oost-Friesland tijdens deze oorlog zwaar te lijden heeft. Het kasteel is kort voor zijn dood in 1648 afgewerkt.
Na de dood van haar echtgenoot wordt ze regentes en voogdes voor haar drie zonen uit haar huwelijk met Edzard, Enno Lodewijk (1632-1660), George Christiaan (1634-1665) en Edzard Ferdinand (1636-1668). Ze vertoont al snel decadent gedrag, stuurt haar lastige zonen naar het buitenland en laat ze het zwaar beschadigde graafschap regeren door gunstelingen, zoals Johann von Marenholtz, een lid van de Geheimraad en mogelijke minnaar van Juliana. Het land wordt slecht bestuurd, wat tot spanningen met de Oost-Friese Staten leidt. Ook verlegt Juliana haar residentie van Aurich en Sandhorst, om ongestoord van haar decadente levensstijl te kunnen genieten.
Uiteindelijk roepen de Staten in 1651 haar oudste zoon Enno Lodewijk terug uit het buitenland. Hij is twee jaar eerder volwassen verklaard door keizer Ferdinand III en mag dus zelfstandig regeren. In mei 1651 zet hij Juliana uit de regering en wordt ze naar haar weduweresidentie, de Borg Berum, gestuurd. Haar belangrijkste gunsteling, Johann von Marenholtz, wordt na een schijnproces geëxecuteerd. In 1654 koopt Juliana het landgoed Westerhof, nabij Osterode, waar ze in januari 1659 op 52-jarige leeftijd sterft.
De twee dochters van Enno Lodewijk en Justina Sofia:
1. Juliana Louise (1657-1715), huwt in 1700 met pastor Joachim Morgenweck 2. Sophia Wilhelmina (1659-1698), huwt in 1695 met hertog Christiaan Ulrich I van Württemberg-Oels
Bronnen, noten en/of referenties:
|
|||||||||||||||||||||||
Voorafgaand artikel
